ABD-İran Nükleer Görüşmeleri Neden Ertelendi? Şok Gelişme!
ABD ile İran arasında yürütülen nükleer anlaşma konulu dolaylı müzakerelerin dördüncü turu, planlanan tarihte gerçekleşemedi. 3 Mayıs'ta İtalya'nın başkenti Roma'da yapılması beklenen görüşmenin ertelenmesi, diplomatik süreçte soru işaretleri yarattı. Peki, bu ertelemenin ardında yatan sebepler neler ve müzakerelerin geleceği nasıl şekillenecek?
Ertelemenin Nedenleri ve Tarafların Tutumu
İranlı üst düzey bir yetkili, ertelenen görüşmenin yeni tarihinin ABD'nin tutumuna bağlı olarak belirleneceğini belirtti. Yetkili, nükleer müzakereler devam ederken ABD'nin İran'a yaptırım uygulamasına devam etmesinin, tarafların anlaşmaya diplomatik yollarla ulaşmasını zorlaştırdığını vurguladı. Bu durum, müzakerelerin seyrini olumsuz etkileyen önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Önceki görüşmelere ev sahipliği yapan Umman ise, Roma'da yapılması planlanan müzakerelerin "lojistik gerekçelerle" ertelendiğini açıkladı. Ancak, konuya yakın kaynaklar, ABD'nin söz konusu tura katılımını henüz teyit etmediğini iddia ediyor.
ABD'den Sert Açıklamalar ve Yeni Yaptırımlar
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, sosyal medya hesabından yaptığı "İran’a mesaj" başlıklı paylaşımda, İran’ın Yemen’deki Husilere verdiği desteğe sert tepki gösterdi. Hegseth, "Husilere verdiğiniz ölümcül desteği görüyoruz. Ne yaptığınızı çok iyi biliyoruz" ifadelerini kullandı. İran’ın Amerikan ordusunun kapasitesini bildiğini vurgulayan Hegseth, "Sonuçlarına, bizim seçeceğimiz zaman ve yerde katlanacaksınız" açıklamasında bulundu. Washington yönetimi, aynı zamanda İran’a yönelik "azami baskı" politikası kapsamında yeni yaptırımlar da devreye soktu. Bu kapsamda, İran petrolünün satışıyla ilişkili oldukları gerekçesiyle 4’ü Birleşik Arap Emirlikleri’nde, biri Türkiye’de bulunan toplam 7 şirkete yaptırım uygulandığı duyuruldu.
Nükleer Anlaşma ve Bölgesel İstikrar
İran nükleer anlaşması, 2015 yılında İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi (ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa) ve Almanya arasında imzalanmıştı. Anlaşma, İran'ın nükleer programını sınırlandırarak, uluslararası denetime açmasını öngörüyordu. Karşılığında ise, İran'a uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılması hedefleniyordu. Ancak, 2018 yılında ABD, anlaşmadan tek taraflı olarak çekildi ve İran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya başladı. Bu durum, anlaşmanın geleceği hakkında belirsizlik yaratmış ve bölgesel gerilimleri tırmandırmıştı.
- Nükleer anlaşmanın amacı, İran'ın nükleer silah geliştirmesini engellemek.
- Anlaşma, uluslararası denetim mekanizmalarıyla destekleniyor.
- ABD'nin çekilmesi, anlaşmanın etkinliğini zayıflattı.
Tarafların diplomatik süreci sürdürmeye istekli olduğu ifade edilse de, yaptırımlar ve karşılıklı açıklamalar müzakere ortamında belirsizliğin devam etmesine neden oluyor. Nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması, bölgesel istikrar ve küresel güvenlik açısından büyük önem taşıyor. Ancak, mevcut gerilimler ve güvensizlik ortamı, bu hedefe ulaşmayı zorlaştırıyor. ABD ve İran arasındaki müzakerelerin geleceği, önümüzdeki dönemde bölgedeki güç dengelerini ve uluslararası ilişkileri derinden etkileyecek gibi görünüyor.
