Pirinçteki Gizli Tehlike! Arsenik Zehirlenmesi Riski Artıyor Mu?

Pirinç, sofralarımızın vazgeçilmezi olsa da, içerdiği arsenik miktarı konusunda uzmanlar uyarıyor. İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Aysun Sağlam, pirinçteki arsenik birikimiyle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Sağlam, arseniğin doğal yollarla toprağa karıştığı gibi, insan faaliyetleriyle de daha da arttığını belirtiyor. Peki, bu durum sağlığımızı nasıl etkiliyor ve ne gibi önlemler almalıyız?

Arsenik Neden Pirinçte Birikiyor?

Arsenik, doğada volkanik faaliyetler, kaya erozyonu ve orman yangınları gibi doğal olaylarla toprağa karışır. Ancak, madencilik, fosil yakıt kullanımı, endüstriyel ve kentsel atıklar gibi insan faaliyetleri arsenik oranını önemli ölçüde artırır. Dr. Sağlam'a göre, pirinç bitkisinin yapısı gereği arsenik emilimi diğer tahıllara göre daha fazla. Çünkü pirinç, sulak alanlarda yetişen bir bitki olduğu için kökleriyle topraktaki ve sudaki arseniği emer ve tanelerine taşır.

Uzak Doğu ülkelerinde arsenikle kirlenmiş topraklarda pirinç üretimiyle ilgili birçok bilimsel çalışma yapıldığını hatırlatan Sağlam, Türkiye'de bu konudaki araştırmaların sınırlı olduğuna dikkat çekiyor.

İklim Krizi ve Arsenik İlişkisi

İklim değişikliği, pirinçteki arsenik seviyesini daha da artırabilir. ABD'deki Columbia Üniversitesi'nde yapılan çalışmalar, sıcaklıkların 2 derece artması ve atmosferdeki karbondioksit seviyesinin yükselmesiyle arsenik gibi zararlı maddelerin pirince geçişinin hızlandığını gösteriyor. Bu durum, gelecekte çok daha büyük bir sağlık sorunuyla karşı karşıya kalabileceğimiz anlamına geliyor.

Arsenik maruziyetinin kısa ve uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurgulayan Dr. Sağlam, bu konuda şu bilgileri veriyor:

• Kısa vadede: Mide ağrısı, kusma, düşük tansiyon ve deri lezyonları
• Uzun vadede: Akciğer, karaciğer, mesane ve böbrek kanseri gibi ölümcül hastalıklar, kalp hastalıkları, diyabet, bağışıklık sistemi bozuklukları ve nörogelişimsel sorunlar

Ne Yapmalıyız? Tüketici Bilinci ve Üretim Tedbirleri

Tüketicilerin bireysel olarak alabileceği önlemler sınırlı olsa da, aşırı pirinç tüketiminden kaçınmak bir miktar koruma sağlayabilir. Ancak, esas çözüm üretim aşamasında alınacak tedbirlerde yatıyor. Dr. Sağlam'a göre, arsenik emilimi düşük pirinç türlerinin geliştirilmesi, su ve toprak yönetiminin iyileştirilmesi ve endüstriyel arsenik salınımının önlenmesi gibi adımlar çok daha etkili olacaktır.

Unutmayalım ki, sağlıklı bir gelecek için hem bilinçli tüketici olmak hem de sürdürülebilir üretim yöntemlerini desteklemek büyük önem taşıyor.